Wednesday, January 30, 2019

Hebben pasgeboren baby’s een taal-bias? [Dutch]

Figure 1 from the publication discussed.
Gisteren verscheen er een intrigerend onderzoek in Developmental Science van de groep van Jacques Mehler (LCDL). Het onderzoek is nieuw in de zin dat voor het eerst wordt aangetoond dat pasgeboren baby’s  – een, twee dagen oud –, gevoelig zijn voor de prosodie en statistische structuur van de moedertaal. Wat niet nieuw is dat taalkundigen een eigenschap die net zo goed ‘muzikaal’ genoemd kan worden geclaimd wordt als een talige eigenschap.

Wat prosodie betreft zijn er even goede, zo niet betere redenen te bedenken om deze ontvankelijkheid voor intonatiepatronen (dan wel melodie), klemtoon (dan wel dynamiek) en ritme ‘muzikale prosodie’ of muzikaliteit te noemen. Het zijn niet toevallig ook de bouwstenen van muziek. In de ontwikkeling van een mens is deze muzikaliteit al actief zo’n drie maanden vóór de geboorte. In de baarmoeder kunnen baby’s niet alleen de stem van hun moeder herkennen en onderscheiden van andere stemgeluiden, ze kunnen ook melodieën onthouden en die na de geboorte onderscheiden van melodieën die ze nog niet eerder gehoord hebben. Zowel de waarneming van als het geheugen voor melodie zijn tijdens de zwangerschap al functioneel. Baby’s lijken vooral naar de klanken als geheel te luisteren, met aandacht voor de intonatiecontour (melodie), ritmische patronen en het dynamisch verloop van het geluid. Pas veel later in hun ontwikkeling, als zij zo’n zes maanden oud zijn, gaat deze muzikale prosodie een rol spelen in wat je het begin van taal zou kunnen noemen, zoals het herkennen van woordgrenzen (zie de citaties in de introductie van he artikel in Developmental Science). In die fase van de ontwikkeling helpen kleine toonbuigingen, klemtoon en specifieke ritmes baby’s de moedertaal te leren (citaat uit: Honing, 2018:130-131).

Voor een deel worden deze observaties nu aangescherpt, met name wat betreft de detecteerbaarheid statistische structuur van spraak geluiden (experiment 1). Maar wat de prosodie (experiment 2) betreft is de onderste steen nog niet boven. De grote uitdaging is nu om een experiment te ontwerpen dat deze twee interpretaties uit elkaar kan houden. Binnenkort meer :-)

Fló, A., Brusini, P., Macagno, F., Nespor, M., Mehler, J., & Ferry, A. L. (2019). Newborns are sensitive to multiple cues for word segmentation in continuous speech. Developmental Science, e12802. doi: 10.1111/desc.12802.

Honing, H. (2018). Aap slaat maat. Op zoek naar de oorsprong van muzikaliteit. Amsterdam: Nieuw Amsterdam.

No comments:

Post a Comment